Stil word je als je de brief van de dag leest die Pierrot Vincke schreef in DM van 20 september.
En ook woedend, woedend omdat een jonge vrouw op een gewelddadige manier uit het leven moest stappen enkel en alleen omdat artsen, met veel goede bedoelingen, bleven zoeken om haar met ‘nog’ een andere medicatie en ‘nog’ een bijkomende behandeling verder te laten leven. Nochtans zou deze zelfdoding niet hoeven in een land met een euthanasiewet. Een wet die de vraag om euthanasie bij psychisch lijden (lees maar psychiatrisch lijden) toelaat. Papa Vincke zegt het duidelijk: ‘Ik besef goed dat het een moeilijke weg is: die tussen de aanvraag voor euthanasie ligt en de effectieve uitvoering ervan. Maar ik die mijn dochter zo heb zien lijden. Ik blijf de indruk hebben dat de ene ziekte de andere niet is… en ook is de ene arts/instelling de andere niet.’ Ik vrees dat hij gelijk heeft. De ene ziekte is inderdaad de andere niet. Lichamelijk lijden wordt als zoveel vanzelfsprekender beschouwd om euthanasie te vragen en het ook te krijgen. En de ene arts is inderdaad de andere niet. En wat voor één psychiater een uitzichtloos psychiatrisch lijden is, is dat voor de andere niet, en die blijft zoeken naar nog een andere medicatie, nog een andere behandeling. Met de moed der wanhoop. En we weten allemaal dat 90 % van onze psychiatrie in handen is van de ‘katholieke’ zuil. Voor hen is er altijd nog een zorgtraject dat afgelegd kan worden. En dan worden de oren en ogen half gesloten voor al dat psychische lijden van de patiënt, naar de patiënt wordt niet meer écht geluisterd… En zo gaan die artsen en die instellingen voorbij aan de enige echte stem die gehoord moet worden. Die stem die uitschreeuwt dat meer zorg, meer behandeling niets oplost. De enige persoon die weet hoe ondraaglijk dat lijden is: de stem van de patiënt zelf. Waarom willen wij het als arts, als instelling en als samenleving toch altijd beter weten? Waarom laten we niet toe dat iemand kan blijven leven tot het einde toe, en zelfs ietsje verder zoals uit dit verhaal blijkt, om dan op een waardige manier geholpen te worden om eruit te stappen, met euthanasie en niet op andere gruwelijke, mensonwaardige manier die zoveel gekwetstheid achterlaat .
Euthanasie toepassen kan ook een barmhartige daad zijn. Al zal het woord ‘barmhartig’ hier velen als een vloek in de oren klinken. Euthanasie is een essentieel en wettelijk verankerd onderdeel van een goed zorgtraject!
Jacinta De Roeck, Gewezen senator (schreef mee de euthanasiewet) en directeur Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging
Het Vrije Woord Blog 
Mag ik allereerst Mevrouw Jacinta De Roeck bedanken voor haar artikel “Hoe ondraaglijk kan iemand lijden?” Zo snel na de publicatie van de lezersbrief in De Morgen va 20 september 2012. Dezelfde dag. Dank zij haar brief voelde ik mij minder eenzaam in de strijd die ik voer om het verhaal van Edith niet zomaar te vergeten. Het mag door niemand vergeten worden. Ik had haar steun nodig. Ik heb haar artikel regelmatig herlezen om mij moed e geven. Sindsdien werden verschillende stappen afgelegd om te vermijden dat dergelijke verhalen in de toekomst nog zouden mogelijk zijn. Hier de link naar http://www.edithvincke.be een site ontworpen door Grégoire, Ediths’ oudste broer. Deze site is niet enkel een plaats waar eer kan betoond worden aan Edith. Het is ook een middel om haar strijd te verlengen. Niet die van het recht te sterven, wel die van het recht op aandacht en op waardering als een mens het recht heeft de vraag te stellen om te mogen sterven. Hoe meer mensen gevoelig gemaakt worden aan de gebreken in de uitvoering van de Wet van 2002 betreffende Euthanasie hoe meer kansen dat de nodige maatregelen zullen getroffen worden om uiteindelijk te luisteren naar de enige stem die gehoord moet worden. De stem van de patiënt in ondraaglijk psychisch lijden die uitschreeuwd dat meer zorg, meer behandeling, niets oplost. Edith beantwoorde aan de voorwaarden voorzien door de Wet. Maar zij werd niet gehoord. Haar ouders waren niet op de hoogte dat wettelijk op haar herhaalde vragen naar euthanasie medisch kon ingegaan worden. Heel wat is te verwezenlijken wat communicatie over euthanasie betreft tussen artsen, psychiaters en hun patiënten en hun naasten. Redeneringen en getuigenissen rond de dood van Edith zijn te lezen in haar site. Ik hoop dat haar blog haar strijd zal gekend maken. Met deze informatie zullen mensen in onaanvaardbare psychisch lijden, en die aan de voorwaarden van de Wet beantwoorden, te weten komen dat op suïcide een meer humane alternatief bestaat, euthanasie. Ik strijd niet voor euthanasie wel voor het recht op euthanasie. Pierrot Vincke, Ediths’ papa.
Graag had ik een meer duidelijke kijk gekregen op de oorzaken die men aanhaalt om het over ondragelijk psychisch lijden te hebben. Ik weet wel dat velen dit als een persoonlijke waardering beschouwen maar ergens moet er toch een gemeenschappelijkheid te vinden zijn, hoe kunnen we er anders over dialogeren?
U mag steeds uw bevindingen doorsturen naar Krisverheyden56@hotmail.com.
Met dank bij voorbaat.
Kris
De enige persoon die hierover had kunnen mee dialogeren is Edith zelf. Maar zij is er niet meer. Zij wist precies hoe ondraaglijk zij leed. Zij heeft het verteld. Geprobeerd. Heel diskreet. Slechts aan diegene in wie zij volle vertrouwen had. Aan haar ouders. Aan verschillende huisartsen, psychologen en psychiaters die haar opvolgden. De grote meerderheid familieleden, vrienden, kennissen, collega’s … met wie zij omging, wisten van niets. Heeft het nooit geweten. Zij probeerde zich daarmee niet op de voorgrond te plaatsen. Een oorzaak daaraan? Niemand weet. Wel wist zij dat zij aan een ziekte leed waar dokters zelf geen naam op wisten te plaatsen. Voor een derde is het inderdaad moeilijk te begrijpen gezien er geen zichtbare fysische symptomen zijn. Des te moeilijker als de persoon in kwestie er jong en gezond uitziet. Dit is, onder andere, wat het voor de omgeving zo moeilijk maakt te begrijpen waarover het gaat. Met veel moed heeft zij met haar lijden leren mee omgaan, mee leven. Jarenlang. Het risico bestaat dit als theaterspel te interpreteren. Niet willen geloven dat het ernstig is en zeggen:”Kom op. Doe iets. Schud je wakker!” Aan het psychisch lijden door de ziekte veroorzaakt komt er dan bijkomende lijden door het onbegrip veroorzaakt. Sociaal onbegrip dat dodelijk kan worden. Een ander risico is pretentieus overtuigd zijn dat in de plaats van deze patiënten kan gedacht worden. Dat in hun naam kan gesproken worden. In hun naam beslist. Wat goed of slecht voor hen is. En, dit doende, ze ter leven veroordelen wat ook het niveau van hun psychisch lijden is. Het is precies wat Jacinta De Roeck in het licht stelde in haar zo gevoelige brief “Hoe ondraaglijk kan iemand lijden?”. Zij vraagt : ”Waarom willen wij het als arts, als instelling en als samenleving toch altijd beter weten ?” Edith beleefde haar lijden niet als een persoonlijke waardering. Wel als een onrechtvaardige ziekte die haar verhinderde te leven zoals zij als jonge vrouw, als zoveel andere jonge vrouwen van haar generatie, over droomde. Hoe kunnen wij het ondraaglijk lijden meten? Gedeeltelijk indirect via haar gruwelijke herhaalde suïcidepogingen. Via haar veelvuldige geweldige autoverminkingen die in haar lijf en in haar ziel zoveel littekens achterlieten. Via haar gewelddadige manier uit het leven te stappen. En Jacinta De Roek schreef verder :”En zo gaan die artsen en die instellingen voorbij aan de enige echte stem die gehoord moet worden. Die stem die uitschreeuwt dat meer zorg, meer behandeling niets oplost. De enige persoon die weet hoe ondraaglijk dat lijden is: de stem van de patiënt zelf.” En zij heeft dermate gelijk. Hier kan misschien een gemeenschappelijkheid in gevonden worden. Maar daarvoor moet men misschien in eerste instantie met zichzelf dialogeren. En zich vragen durven stellen zoals : “Heb ik geen enkel vooroordeel wat psychisch lijden betreft? Een beter weten gevoel wat mensen betreft die beweren psychisch te lijden? Heb ik hen ooit de vraag gesteld? Heb ik ooit inspanningen geleverd eens naar een psychisch lijdende persoon te luisteren? Een persoon die al jaren in psychiatrische instellingen geïnterneerd is? Die veelvuldige pogingen gedaan heeft deze instellingen te verlaten en opnieuw in de maatschappij proberen te leven? Met haar gesproken? Ernstig geprobeerd te horen wat zij precies vertelde? Zonder enig vooroordeel geprobeerd te begrijpen waarover zij sprak?” Slechts met deze personen dient gedialogeerd te worden. Als dat niet gedaan wordt vallen wij in het beter weten valstrik van hierboven. Dan slechts wordt het mogelijk barmhartig beginnen na te denken. Dan wordt het mogelijk de redenering van Jacintha De Hoeck te volgen. Ik hoop hiermee enkele elementen aangekaart te hebben van wat had kunnen over gedialogeerd worden. De enige persoon die een aanbevolen dialoog partner had kunnen zijn om dit gesprek verder te zetten is er spijtig genoeg niet meer. En zij had dit zeer goed kunnen doen. Met de geschikte woorden. Zij kon dit in verschillende talen. Maar toen zij leefde heeft niemand echt geluisterd. Niemand.